Tư duy ở trẻ mẫu giáo trong độ tuổi 3-5 tuổi

Giai đoạn mẫu giáo là một thời gian của sự phát triển nhanh chóng tương ứng với một số biện pháp phát triển cho trẻ, không chỉ là khả năng tư duy nhận thức của trẻ. Qua khoảng thời gian này, trẻ em học cách sử dụng suy nghĩ biểu tượng, những dấu hiệu trong đó có sử dụng ngôn ngữ và biểu tượng, cùng với nhiều khả năng nâng cao tư duy trong các trò chơi đóng kịch mà trẻ thường chơi. Trẻ em tuổi này đã thể hiện sự tập trung trong tư tưởng, có nghĩa là chúng có khả năng tập trung đối với từng khía cạnh của một vật hoặc sự việc. Khả năng của bộ nhớ có sự bộc phát tức thời và trẻ em có thể tự mình phân loại, lý luận và giải quyết vấn đề.

Nuôi dạy trẻ trở thành công dân có ích cho xã hội là trách nhiệm to lớn của cha mẹ.(ảnh internet)

1. Đặc điểm bộ nhớ của trẻ

Bộ nhớ là khả năng lưu trữ và gọi lại thông tin hoặc kinh nghiệm qua thời gian. Trước 3 tuổi trẻ em có thể làm được điều này, mặc dù trẻ vẫn có khả năng tốt hơn ở việc nhận ra một sự việc xảy ra hơn là việc gợi nhớ và trẻ không có khả năng sử dụng chiến lược để hỗ trợ ghi nhớ các sự việc xảy ra từ mấy năm trước. Trẻ trước khi đến tuổi đi học sử dụng ngôn ngữ để mã hóa và so sánh các thông tin đối với những lần tiếp thu thông tin sau đó. Vì vậy, trò chuyện với con về các sự kiện xảy ra trong ngày làm tăng bộ nhớ và quá trình gọi nhớ trong não trẻ.

Trò chuyện với trẻ khiến quá trình gợi nhớ của trẻ tốt hơn.(ảnh internet)

Trí nhớ của trẻ dễ gọi nhớ lại hơn khi trẻ là người tham gia khi biết có người quan sát trẻ, hoặc khi một việc gì đó gây ấn tượng với trẻ. Khả năng tạo ra các hình ảnh trong não về con người, sự kiện cũng làm tăng trí nhớ cho trẻ.

Trẻ thường dùng những quy trình để định nghĩa về sự hiểu biết của các sự kiện và gợi lại chuỗi những sự việc, tuy nhiên thời gian nhạy cảm của trẻ trước khi đi học là chưa rõ ràng, ví dụ trẻ có thể sử dụng từ ngày hôm qua để nói về sự việc xảy ra trước kia một tháng.

2. Vygotsky

Trẻ trong tập thể sẽ phát triển nhờ các tương tác của bạn bè đồng trang lứa.(ảnh internet)

Nhà nghiên cứu người Nga tin rằng nhận thức nâng cao thông qua tương tác xã hội và giải quyết vấn đề. Công việc của Vygotsky cho thấy rằng với sự hỗ trợ am hiểu và có kiến thức khác của người lớn hoặc sự tương tác và chỉ bảo của những trẻ hơn tuổi, giúp tăng đáng kể khả năng của trẻ em miễn là sự tương tác không vượt quá mức độ kỹ năng hiện tại của trẻ.

Vygotsky cũng nhận thấy rằng, khi trẻ phát triển tới một tư duy độc lập với nhiệm vụ đầy thử thách, chúng sẽ tự nói chuyện một mình. Hiện tượng này còn được gọi là ngôn ngữ cá nhân rất phổ biến ở trẻ em lứa tuổi 3-7. Sau đó, trẻ biến đổi thành giọng nói bên trong hay tư tưởng trong đầu không cần nói ra, mặc dù đôi khi những điều đó khá khó hiểu đối với trẻ khiến trẻ phải cố gắng suy nghĩ.

Theo Vygotsky, trẻ em sử dụng ngôn ngữ theo cách này là nền tảng của kỹ năng kiểm soát các chức năng của trẻ, bao gồm cả sự chú ý, ghi nhớ, lập kế hoạch, kiểm soát xung động..

3. Tư duy của trẻ mẫu giáo

Trẻ mẫu giáo chưa có tư duy logic rõ ràng tuy nhiên rất sáng tạo. (ảnh internet)

Trẻ mẫu giáo có tư duy vững chắc trong giai đoạn Piaget gọi là giai đoạn (trước khi tư duy logic của trẻ định hình thường từ 2-7 tuổi). Trong khi các nhà nghiên cứu đặt ra câu hỏi nếu trẻ tư duy không có sự logic như Piaget Ấn định, bất cứ ai đã dành thời gian chơi với trẻ cóthể biết trẻ suy nghĩ khác so với người lớn như thế nào.

Đáng chú ý, chúng không có khả năng đảo ngược hành động (ví dụ: hiểu rằng nếu 3 + 3 = 6,thì 6-3 = 3, hoặc lo lắng nếu bị gãy xương sẽ không liền lại được ).

Ngoài ra, trẻ cũng không hiểu việc thay đổi hình dạng của một vật sẽ không thay đổi số lượng của vật đó. Trong thử nghiệm nổi tiếng với đồng xu, Piaget đã chứng minh rằng cho đến khoảng 6 tuổi, trẻ em sẽ nói rằng sự các đồng xu nằm rải rác có nhiều hơn so với lượng đồng xu khi được xếp gọn, mặc dù chính trẻ là người đếm những đồng xu. Piaget giải thích bằng việc chỉ ra rằng sự tư duy logic của trẻ trong giai đoạn này được quyết định bởi nhận thức cảm quan của chúng chứ không phải từ các nguyên do.

Trẻ cần có môi trường tốt để phát triển tư duy.(ảnh internet)

Trẻ em có suy nghĩ không theo logic đối với rất nhiều khái niệm xung quanh chúng. Ví dụ, trong khả năng phân loại của trẻ, trẻ không thể được hiểu rằng một trong những đối tượng có thể được phân loại nhiều cách khác nhau. Ví dụ, trẻ em có thể nói có rất nhiều bạn nữ hơn các trẻ em trong một lớp học, hoặc rằng trẻ không muốn trái cây cho bữa ăn, chúng muốn một quả lê. Tương tự, trẻ sẽ có cách khái quát chung chung không rõ ràng đối với các hiện tượng. Ví dụ, một đứa trẻ có thể gọi tất cả động vật bốn chân “chó”, hoặc tất cả mọi người với mái tóc màu xám là “bà.” Điều bạn cần làm lúc này đó là giúp con phân biệt chi tiết được các sự việc, sự vật.

Ngoài ra, trẻ mẫu giáo thường dựa trên lý luận liên tục của sự việc, theo đó trẻ tin rằng những điểm tương đồng giữa hai đối tượng hoặc chuỗi sự kiện cung cấp bằng chứng về nguyên nhân và kết quả. Ví dụ, nếu một đứa trẻ nhìn thấy của giáo viên tại trường trong buổi sáng và sau khi trẻ ra về, trẻ có thể tin rằng cô giáo sống ở trường. Tương tự, nếu bạn bè của trẻ nói tiếng ý và ăn mì ống, trẻ có thể tin rằng ăn mì ống sẽ khiến cho một người trở thành người Ý.

Trong những ví dụ này, chúng ta thấy những suy nghĩ của trẻ được điểu khiển bởi cảm quan của chúng. Như một phần mở rộng, trẻ tỏ ra có sự tư duy huyền diệu, nhờ đó mà chúng tin rằng nếu chúng muốn một cái gì đó thì chúng sẽ có sức mạnh để làm cho nó xảy ra.

( Còn tiếp..)

H.H

Tổng hợp