Tết - Nên và Không nên tặng gì?

Tết là dịp người Việt sắm đồ và tặng quà cho nhau. Tuy vậy, không phải quà đẹp là quà ý nghĩa. Không phải quà đắt là quà giúp người khác gặp may. Có những món quà sẽ làm người được tặng cảm thấy hạnh phúc và may mắn, nhưng cũng có những món quà sẽ làm người ta cảm thấy lo ngại về một năm mới không hạnh phúc, an lành.

1. Tết – Nên tặng gì?

– Áo mới:

Một chiếc áo mới tượng trưng cho những điều mới mẻ, giàu có. Ngày xưa, khi đời sống còn có nhiều khó khăn, mỗi khi tết đến các cụ già mới dám mang những tấm khăn, tấm áo mới mà mình dành dụm và tiết kiệm cả năm để may ra mặc. Vẫn giữ nguyên văn hóa đó, ngày nay, mỗi khi năm hết tết đến con cháu vẫn thường tặng áo cho ông bà để tỏ lòng thành kính cũng như muốn cầu chúc ông bà luôn khỏe mạnh.

– Gà trống:

Trong các loài vật thì gà trống tượng trưng cho những đức tính cao đẹp của con người như vũ (oai phong, lẫm liệt), nhân (khi kiếm được thức ăn luôn gọi bầy), tín (ngày nào cũng gáy đúng giờ). Vì vậy, thời điểm bắt đầu một năm mới, nếu người con tặng gà trống cho cha mẹ thì có ý nghĩa là họ muốn thể hiện sự kính trọng đối với cha mẹ mình và tỏ lòng biết ơn vì cha mẹ luôn là chỗ dựa vững chắc, luôn ở bên mình dù có bất cứ chuyện gì xẩy ra. Còn nếu con rể tặng gà trống cho bố mẹ vợ thì có nghĩa rằng anh ta đang muốn thể hiện mình là một người đứng đắn, là một anh chồng tốt, xứng đáng để con gái các cụ trao thân, gửi phận.

– Cành đào:

Có truyền thuyết kể rằng cây đào là nơi trú ngụ của hai vị thần cai quản ma quỷ. Nếu ma quỷ có đến phá phách người dân chỉ cần treo cành đào lên và ma quỷ sẽ bị đuổi đi và không dám bén mảng đến nữa. Dựa theo truyền thuyết đó, khi tết đến, mọi người thường biếu cành đào để trưng bày ngày Tết, ngoài ý nghĩa trang trí nhà cửa còn nó còn mang ý nghĩa diệt trừ ma quỷ, cả năm sẽ được an lành.

– Gạo mới:

Gạo là một trong những thực phẩm quan trọng của con người thể hiện sự no đủ, mùa màng bội thu. Và trong những ngày tết, người Việt không thể thiếu được món bánh chưng, bánh giầy hay đĩa xôi cũng tổ tiên, và gạo hay nếp mới chính là nguyên liệu để làm ra những món ăn truyền thống đó. Vào dịp tết người ta thường biếu năm dăm cân gạo hoặc nếp mới để tỏ ý rằng chúc người được tặng một năm làm ăn phát đạt, cuộc sống no đủ. Nếu con cái tặng gạo mới cho bố mẹ thì còn có ý nghĩa rằng họ muốn bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với bố mẹ.

– Bầu rượu:

Tết không thể không uống rượu, đầu năm người ta thường uống với nhau chén rượu đầu xuân. Vì vậy, dịp Tết người ta cũng thường tặng nhau những bầu rượu ngon nhất, thơm nhất, quý nhất bởi theo người xưa bầu rượu quý là nơi chứa đựng tinh túy của đất trời. Tặng bầu rượu, con người muốn chúc nhau sung túc, giàu sang. Ngày nay, thay vì rượu bầu, người Việt Nam thường tặng cho nhau chai rượu tết.

– Bánh chưng:

Từ thời vua Hùng đến này, người Việt Nam luôn cúng bánh chưng vào mỗi khi Tết đến bởi Bánh chưng biểu tượng cho đất. Khi cúng bánh chưng, người Việt muốn thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, trời đất và cầu chúc một năm mới an khang thịnh vượng. Vì vậy mà hàng xóm láng giềng cũng hay tặng nhau một vài cặp bánh chưng.

– Các món đồ có màu đỏ:

Theo văn hóa, phong tục Phương Đông, màu đỏ tượng trung cho sự may mắn, cho sự vui vẻ. Vì thế mà từ xưa đến nay người Phương Đông luôn chọn những món đồ có màu đỏ cho quà tặng ngày Tết. Các đồ vật như bao lì xì, đôi câu đối, mành hồng điều, các trang phục mừng thượng thọ đều được làm vời màu đỏ.

Ngoài ra, người ta cũng biếu quả dưa hấu xanh bởi quả dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng thể hiện sự chân thành của người biếu, mong muốn gửi điều may mắn nhất cho người được tặng. Người ta thường tặng cả cặp dưa hấu, và họ sẵn sàng bỏ ra nhiều tiền để mua và tặng.

– Tranh:

Những bức tranh luôn chứa nhiều ý nghĩa khi làm quà tặng. Ngày Tết khi bạn tặng chủ nhà một bức tranh dân gian Đông Hồ với cảnh đàn gà con quây quần bên mẹ hay con đàn cháu đống. Những bức tranh như thế sẽ mang lại sự sung túc và đầy đủ cho người được tặng.

– Dầu ăn:

Ở Nam bộ, người dân quê cũng có tục lệ tặng nhau chai dầu ăn thay lời chúc phát tài, giàu có (dầu = giàu).

– Chó:

Chó luôn mang lại ý nghĩa là một người bạn trung thành. Khi tặng món quà này, người ta mong muốn sự hợp tác lâu dài, làm ăn suôn sẻ. Ngoài ra, tiếng chó sủa “gâu gâu” còn có ý nghĩa mang lại sự giàu có.

2. Tết – Không nên tặng gì?

– Đồng hồ:

Theo tiếng Hoa, “đồng hồ” đọc là “zhong”, làm cho con người ta liên tưởng đến cái chết, sự kết thúc. Ngoài ra, khi tặng đồng hồ, người được tặng sẽ nghĩ rằng thời gian của họ sắp hết bởi đồng hồ tượng trưng cho thời gian trôi đi.

– Mèo:

Nhiều người yêu mèo, xem mèo là thú cưng bởi nó nhỏ nhắn, xinh xắn và đáng yêu. Tuy nhiên trong năm mới dù là tìm quà tặng cho một người yêu mèo thì bạn cũng đừng nên tặng cho họ một con mèo, bởi người ta quan niệm, mèo kêu meo meo gợi đến đói nghèo.

– Thuốc men:

Thuốc men thường chỉ dành cho người bệnh, vì vậy khi tặng thuốc, dù là thuốc bổ vào ngày Tết, những người mê tín sẽ tin rằng thuốc mang lại điều xui xẻo cho mình.

– Con mực:

Mực thường gắn liền với “đen đủi”, không chỉ trong những ngày Tết mà còn những ngày đầu tháng. Vì vậy người ta không bao giờ ăn mực vào những ngày đó. Khi chọn một món quà tặng vào ngày Tết, bạn cấm không được tặng mực bởi người được tặng sẽ nghĩ bạn đang muốn xui xẻo sẽ bước vào nhà họ.

– Dao, kéo:

Từ thời xa xưa người ta đã quan niệm dao kéo mang đến sự xung khắc, chia cắt. Vì vậy Tết bạn không nên tặng dao kéo như một quà tặng bởi sẽ mang lại sự xui xẻo, bất hòa cho gia đình người được tặng dù có thể bộ dao nĩa mà bạn thấy rất sang trọng và đắt tiền.

Những món quà trên đây là những món quà truyền thống mà ông bà ta ngày xưa hay tặng cho nhau. Ngày nay, chỉ một số nơi còn lưu lại những phong tục như thế này. Với sự phát triền của kinh tế và công nghệ những thứ đồ như bánh trái, rượu ngoại hay những thứ đắt tiền khác dần thay thế những món đồ dân dã truyền thống. Tuy vậy, dù bạn có định tặng cái gì trong dịp Tết cũng hãy chuẩn bị bằng cả tấm chân tình của mình.