Có những loại đàn guitar nào? (phần 1)

Đàn guitar là nhạc cụ khá phổ biến trong xã hội, phù hợp với mọi đối tượng, tầng lớp, chính vì thế, mức độ phổ biến của đàn guitar dường như đứng số 1 trong các loại đàn trên khắp thế giới.

Nếu bạn là người đam mê âm nhạc, ưa thích tìm hiểu, chắc hẳn một câu hỏi luôn đặt ra là có những loại đàn guitar nào, và đặc điểm của từng loại ra sao?

Websosanh sẽ giúp bạn tìm hiểu về các loại đàn guitar

Guitar thùng (acoustic guitar)

Guitar thùng

Đây là loại đàn guitar phổ biến nhất và thâm nhập vào đời sống âm nhạc với những bản solo hoặc hòa âm tuyệt vời, ở mỗi vị trí nó đều làm rất tốt vai trò của mình

Đặc điểm của acoustic guitar:

– Phím đàn hẹp

– Thùng đàn mỏng, có thêm một miếng khuyết trên thùng đàn để tránh bị xước khi gảy đàn bằng miếng gảy

– Một số loại acoustic guitar còn có quai đeo bên cạnh đàn

– Dây đàn được làm chủ yếu từ dây sắt hoặc dây nilon

– Thường được làm chủ yếu từ gỗ nhẹ, và dễ dàng mang đi

Đặc điểm âm thanh

So với các nhạc cụ khác, âm thanh của cây acoustic guitar thường nhỏ hơn và do vậy khi acoustic guitar được chơi chung trong các dàn nhạc, nó thường được gắn thêm các bộ phận cảm ứng từ dùng để khuếch đại âm thanh (gọi là pick-up).

Các biến thể của acoustic guitar:

Đàn acoustic guitar có rất nhiều biến thể với các dạng phổ biến được biết đến như:

– Guitar cổ điển (Classical guitar)

Guitar cổ điển

Loại đàn classical guitar là guitar thùng có 6 dây (thường làm bằng nilon), âm thanh phát ra nghe êm dịu. Nhạc cụ này có thể được dùng trong rất nhiều loại thể loại nhạc khác nhau: từ nhạc Tây Ban nha, folk, jazz cho tới nhạc độc tấu và hòa tấu và thường được chơi khi nhạc công ngồi tại một vị trí cố định.

Guitar cổ điển thuộc bộ dây, âm vực rộng khoảng 3 quãng tám, được chế tạo từ nhiều loại gỗ khác nhau, có chiều dài xấp xỉ 1 m. Nhạc cụ này phát triển từ thời Trung cổ. Thời kỳ đầu, nó xuất hiện ở Tây Ban Nha và Ý, giai đoạn ấy nó có hình dáng nhỏ gọn hơn loại Guitar cổ điển ngày nay.

– Đàn guitar Flamenco

Một chiếc guitar Flamenco

Flamenco guitar là một dòng của guitar thùng, với cấu tạo tương tự như guitar cổ điển, nhưng nhẹ hơn, và thường được làm từ gỗ của cây vân sam hoặc gỗ bách

Một đặc điểm để phân biệt Flamenco guitar với các loại khác là Flamenco guitar có một tấm khai thác (golpeadores) dán để bàn, có tác dụng bảo vệ đàn

– Guitar 12 dây

Guitar 12 dây

Là loại đàn guitar thùng có 12 dây, nhiều gấp đôi số lượng dây của loại guitar thùng chuẩn mực.

Nói cách khác, nó là loại guitar có 6 cặp dây dựa theo loại guitar thông thường: cặp dây số 1 là nốt Mi; cặp số 2 là nốt Si; cặp số 3 là nốt Sol; cặp số 4 là nốt Rê; cặp số 5 là nốt La và cặp số 6 là nốt Mi (thấp hơn nốt Mi của cặp dây số 1 đúng 2 quãng tám).

Guitar 12 dây thuộc bộ dây, âm vực khoảng 3 quãng tám, được chế tạo từ gỗ, kim loại và hoặc nhựa. Đầu thế kỷ 19, người ta đã gắn thêm volume để nhạc cụ này tăng thêm cường độ âm thanh.

Trong ban nhạc, nhiệm vụ của guitar 12 dây là đệm hợp âm giữ nhịp. Nó phát ra âm thanh khá “chói tai” như thể có 2 cây guitar cùng được sử dụng một lúc.

– Guitar Torres

Guitar Torres

Guitar Torres là tiền thân của loại guitar thùng hiện đại. Nó có những thiết bị tăng âm nằm trong khuôn đúc hình nan quạt ở cạnh dưới của mặt thân đàn. Những thiết bị này giúp âm thanh phát ra lớn hơn.

Guitar Torres thuộc bộ dây, âm vực rộng 3,5 quãng tám, tổng chiều dài 81 cm. Thân đàn bằng gỗ với 6 dây ruột mèo.

Guitar Torres được tạo ra vào năm 1852, có kích thước lớn hơn những loại guitar trước đấy, đặc biệt là ở phần thân đàn. Về sau, người ta đã tái cấu trúc phần bên trong thân đàn để âm thanh vang lớn hơn nữa.

– Guitar Flat-top

Guitar Flat-top

Là biến thể của loại accoustic guitar, nhưng các dây bằng thép với kích cỡ lớn hơn nhiều so với những cây classical guitar

Flat-top cũng có thiết kể cổ đẹp hơn, mạnh mẽ hơn và do đó, khi chơi âm thanh phát ra từ flat-top cũng lớn hơn, ấn tượng hơn những loại classical guitar.

Guitar Hawaii

Nghệ nhân và chiếc guitar Hawaii

Guitar Hawaii cũng có 6 dây như guitar thùng, nhưng không có phím. Người chơi dùng một thanh (khối) kim loại (bằng đồng, thép không rỉ…) ở tay trái chặn trên cần đàn để tạo nên các phím. Độ dài ngắn của đoạn dây đàn bị chặn sẽ tạo ra các nốt.

Khi chơi, người đánh đàn thường để đàn lên đùi. Tay phải để gẩy có 1 bộ 4 móng (tương tự móng của người chơi đàn tranh) lắp vào 4 ngón: cái, trỏ, giữa, nhẫn.

Dây của đàn guitar Hawaii là dây trơn, không có vỏ bọc cả 6 dây. 6 dây này cũng không được lên theo các nốt mi, la, rê, sol, si, mi.

Guitar Hawaii chơi rất nhiều bồi âm vì độ dài dây đàn có thể thay đổi được, và các bồi âm ấy du dương hơn tiếng guitar thông thường.

Một trong những biến thể của guitar Hawai là: Guitar thép pêđan (Pedal steel guitar)

Guitar thép pêđan

Nhạc cụ này không có thân đàn, nhưng lại có 2 cần đàn (mỗi cần 10 dây) được đóng khung trên một bàn phím. Guitar thép pêđan là loại đàn có nhiều bàn đạp để chỉnh độ cao của các dây. Để tạo ra những nốt riêng lẻ và các hợp âm, người ta khảy dây và dùng một thanh thép hoặc một ống lướt nhẹ dọc theo chiều dài của dây.

Guitar thép pêđan có âm vực rộng 6 quãng tám, thân đàn và chân thẳng đứng bằng gỗ hoặc kim loại. Nhạc cụ này cao 23 cm, dài từ 71 đến 91 cm.

Guitar phím lõm

Một chiếc Lục huyền cầm (guitar phím lõm)

Guitar phím lõm hay Lục huyền cầm là loại guitar do các nghệ sỹ cải lương Việt Nam sáng tạo ra. Từ cây đàn guitar 6 dây ban đầu, người ta khoét các phím lõm xuống chừng 1 cm, hình bán nguyệt nhằm tạo ra âm thanh khác biệt, tạo độ ngân rung đặc trưng của ca vọng cổ.

Khi dùng chơi nhạc cổ, guitar phím lõm không dùng dây 6. Guitar phím lõm được chủ yếu chơi trong dàn nhạc của cải lương, đờn ca tài tử Nam Bộ.

(Còn tiếp)